dr hab. prof. UKEN Magdalena Puda-Blokesz

Językoznawca, pracownik naukowo-dydaktyczny, profesor uczelni. W 2006 r. ukończyła filologię polską w Akademii Pedagogicznej w Krakowie, obroniła pracę magisterską pt. Biblijne formuły językowe. Typologia i semantyka (na materiale Biblii Tysiąclecia) napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Stanisława Koziary. W 2011 r. otrzymała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa (dysertacja Frazeologia pochodzenia mitologicznego w języku polskim [na materiale leksykografii XX i XXI wieku], recenzenci: prof. dr hab. Wojciech Chlebda, prof. dr hab. Andrzej Maria Rogala-Lewicki), a w 2021 r. – stopień doktora habilitowanego. W obszarze zainteresowań badaczki znajdują się widoczne w polszczyźnie świadectwa wpływów antycznych (w tym mitologicznych), które realizują się na poziomie leksykalnym i frazeologicznym, także onomastycznym. Odbiciem owych zainteresowań są liczne artykuły publikowane na łamach czasopism naukowych i w monografiach, rozprawy Mitologizmy frazeologiczne w języku polskim (na materiale leksykografii XX i XXI wieku) (Kraków 2014), Dziedzictwo mitologii starożytnych w polskiej chrematonimii funeralnej (Kraków 2021) i Po nitce do kłębka Mały słownik mitologizmów frazeologicznych języka polskiego (Kraków 2015).

Pełnione funkcje

• Redakcja czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” (sekretarz)
• Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego (członek)
• Komisja Frazeologiczna Komitetu Językoznawstwa PAN (współpracownik)
• Polskie Towarzystwo Onomastyczne (członek)
• Rada Instytutu Filologii Polskiej (członek)
• Rada Dyscypliny – Językoznawstwo (członek)
• Zespół ds. Planów i Programów Studiów oraz Kart Kursów (dla kierunku kulturoznawstwo i wiedza o mediach) (członek)
• I rok 1 stopnia NS (2022/2023) – filologia polska (opiekun)

Udział w projektach badawczych

• Projekt badawczy promotorski Frazeologia pochodzenia mitologicznego w języku polskim (na materiale leksykografii XX i XXI wieku)  (2009–2011, wykonawca)
• Międzynarodowy projekt badawczy Badania nad dziedzictwem językowo-kulturowym utrwalonym w zasobach frazeologicznych i paremiologicznych języka polskiego oraz innych języków słowiańskich (od 2014, wykonawca)
• Program Wsparcie dla czasopism naukowych (2019–2020, wykonawca)
• Projekt Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca (2020, realizacja kursu Kultura języka polskiego dla studentów filologii polskiej)
• Leksykon biblizmów języka polskiego – projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu: Narodowy Program Rozwoju Humanistyki – Dziedzictwo narodowe, konkurs 12, nr rej. NPRH/DN/SP/0141/2023/12 (członek zespołu badawczego)

Prowadzone kursy (wybór)

• Analiza językowo-stylistyczna tekstu
• Cyfrowy warsztat polonisty
• Dawne i współczesne zachowania językowe
• Frazeologizmy jako tworzywo kultury
• Gramatyka i stylistyka języka polskiego
• Gramatyka opisowa języka polskiego
• Język w zachowaniach społecznych
• Kultura języka polskiego
• Leksykologia i leksykografia
• Podstawy pragmalingwistyki
• Polska etykieta językowa
• Pragmatyka językowa
• Semantyka (i aksjologia)
• Stylistyka praktyczna

Publikacje naukowe (wybór)

MONOGRAFIE AUTORSKIE

Mitologizmy frazeologiczne w języku polskim (na materiale leksykografii XX i XXI wieku), seria „Biblioteka Tradycji” CXXXVII, Kraków 2014.

Po nitce do kłębka. Mały słownik mitologizmów frazeologicznych języka polskiego, seria „Biblioteczka Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego”, nr 26, Kraków 2015.

Dziedzictwo mitologii starożytnych w polskiej chrematonimii funeralnej, Kraków 2021.

ARTYKUŁY W CZASOPISMACH

• O samotności na lekcjach języka polskiego w gimnazjum, „Polonistyka” VI : 2008, Warszawa, s. 47–53.
• Mitologizmy frazeologiczne w wybranych źródłach leksykograficznych, „Język Polski” LXXXVIII : 2008, z. 4–5, Kraków, s. 329–340.
• Językowe dziedzictwo mitologiczne w Słowniku języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego – leksyka, „LingVaria” X : 2015, nr 1(19), s. 153–167. DOI: 12797/LV.10.2015.19.10
• Skrzydlate słowa o proweniencji mitologicznej w językach polskim i czeskim (na podstawie zasobów leksykograficznych), „Studia Slavica” XIX : 2015, nr 1, s. 105–116.
• Jak nie ma w domu chłopa, zgłupieje i Penelopa – męskość i żeńskość w polskiej leksyce i frazeologii o proweniencji mitologicznej, „Socjolingwistyka” XXX : 2016, s. 207–220. DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.30.15
• Frazeologia (nie)antyczna na co dzień, „Poradnik Językowy” 3: 2017, s. 56–64.
• Współczesny potencjał frazeologizmu motywowanego mitem Feniksa, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XIV : 2019, Kraków, s. 170–193. DOI: 24917/20831765.14.15
• Odwołania mitologiczne w polskiej chrematonimii funeralnej – rekonesans, „Język Polski” C : 2020, z. 1, s. 78–91. DOI: 31286/JP.100.1.6

ARTYKUŁY W MONOGRAFIACH

• Formuły i formuliczność jako wyznaczniki stylu biblijnego, [w:] Polszczyzna biblijna – między tradycją a współczesnością, red. S. Koziara, W. Przyczyna, Tarnów 2009, t. 1, s. 35–52.
• Frazeologizmy pochodzenia mitologicznego w języku polskim (zasób, stan i perspektywy opisu), [w:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne, red. S. Bąba, K. Skibski, M. Szczyszek, Poznań 2010, s. 121–141.
• Wariantywność mitologizmów frazeologicznych w świetle danych leksykograficznych, [w:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Wariantywność we frazeologii, P. Fliciński, Poznań 2011, s. 81–93.
• Polskie frazy z komponentem mitologicznym (na materiale Nowej księgi przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich), [w:] Parémie národů slovanských IX, Urszula Kolberová, Simona Mizerová, Ostrava 2019, s. 197–210.
• Z życia mitologizmów frazeologicznych we współczesnej polszczyźnie (na przykładzie jednostki koń trojański), [w:] Deutsche Phraseologie und Parömiologie im Kontakt und im Kontrast II, red. A. Gondek, A. Jurasz, M. Kałasznik, J. Szczęk, Hamburg 2020, s. 47–64.
• Miejsce i funkcja mitologizmów w strukturze chrematonimów funeralnych, [w:] Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś, seria „Dialog z Tradycją”, t. 8, red. M. Puda-Blokesz, M. Ryszka-Kurczab, Kraków 2020, s. 119–133.

Więcej publikacji

Prace pod redakcją

• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” X, red. M. Karamańska, M. Puda-Blokesz, E. Zmuda, Kraków 2015, 217 s.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XIII, red. M. Olma, M. Puda-Blokesz, Kraków 2018, 190 s.
• Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś, seria „Dialog z Tradycją”, t. 8, red. M. Puda-Blokesz, M. Ryszka-Kurczab, Kraków, 2020, 392 s.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XVI, red. Marcin Dziwisz, Magdalena Puda-Blokesz, Iwona Steczko, Kraków 2021, 252 s.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XVIII, red. Marcin Dziwisz, Renata Dźwigoł, Magdalena Puda-Blokesz, Kraków 2023, 350 s.

Udział w konferencjach krajowych i  zagranicznych z referatem (wybór)

• Ogólnopolskie Sympozjum IV Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza: Poznań, 18 listopada 2014 r.
• Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Język a Media. Zjawiska językowe i komunikacyjne we współczesnych mediach, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej: Kraków, 6 marca 2015 r.
• Konferencja Polszczyzna dawna i współczesna. In memoriam Mariani Kucała…, Katolicki Uniwersytet Lubelski: Lublin, 20 października 2015 r.
• Konferencja Dialog pokoleń 2, Towarzystwo Kultury Języka oraz Instytut Języka Polskiego Wydziału Polonistyki UW: Warszawa, 4 listopada 2015 r.
• Konferencja Naukowa W kręgu dawnej polszczyzny, Uniwersytet Pedagogiczny: Kraków, 9 maja 2016 r.
• Międzynarodowa Konferencja Naukowa Paremie narodów słowiańskich IX: Paremie słowiańskie w XXI wieku, Uniwersytet Ostrawski: Ostrawa, 11–12 września 2018 r.
• Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś z cyklu „Dialog z Tradycją” V, Uniwersytet Pedagogiczny: Kraków, 3–5 grudnia 2018 r.
• Ogólnopolskie Sympozjum VI Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza: Poznań, 14 grudnia 2018 r.
• II Międzynarodowa Konferencja Frazeologiczna i Paremiologiczna Niemiecka frazeologia i paremiologia w kontakcie i kontraście, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Lipski: 23–25 maja 2019 r.
• III Międzynarodowa Konferencja Naukowa Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym. Generacja internetu, Uniwersytet w Rijece, Komisja Socjolingwistyczna przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, Chorwacja: 5–7 września 2019.

Działalność popularyzatorska, pedagogiczna i kulturalna

ORGANIZACJA KONFERENCJI

• Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Dawna i współczesna kultura funeralna z cyklu „Dialog z Tradycją IV, Kraków 2016 (członek Komitetu Organizacyjnego)
• Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś z cyklu „Dialog z Tradycją” V, Kraków 2018 (członek Komitetu Organizacyjnego)

SPRAWOZDANIA

• Puda-Blokesz, M. Ryszka-Kurczab, Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś, „Commentarii Academici” 2018, nr 5, s. 14.
• Puda-Blokesz, M. Ryszka-Kurczab, V Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Dziedzictwo antyczne i biblijne dziś (język – kultura – media)” z cyklu „Dialog z Tradycją”, Kraków 3–5 grudnia 2018 roku, „Slavia Occidentalis” 2019: 76/1, s. 218–222, DOI 10.14746/so.2019.76.24

PUBLIKACJE POPULARNONAUKOWE I PUBLICYSTYCZNE

• Wywiad z ks. Franciszkiem Mąkinią, [w:] Księga Jubileuszowa 100-lecia Szkoły 1904–2004 Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Mikołaja Kopernika w Żywcu, Żywiec 2004, s. 160–164.
• Świat bez granic przyzwoitości, „Argument. Interdyscyplinarny kwartalnik” 1 : 2006, Kraków, s. 10–11.
• My studenci nie gęsi…, „Argument. Interdyscyplinarny kwartalnik” 4 : 2006, Kraków, s. 6.
• Kobieta o niejasnym pochodzeniu, „Argument. Interdyscyplinarny kwartalnik” 5 : 2007, Kraków, s. 5–6.
• „Przysłowiowa” kobieta, „Argument. Interdyscyplinarny kwartalnik” 5 : 2007, Kraków, s. 6–7.
• Przewodnik po leksykografii internetowej, „Argument. Interdyscyplinarny kwartalnik” 6 : 2007, Kraków, s. 4–6.

INNE

• Program Erasmus+ – Uniwersytet Ostrawski, Czechy (2016, 2018)
• Kurs języka polskiego dla nauczycieli z Ukrainy (2019, realizacja kursu Współczesny język polski)